Kadınlarda kısırlığa yol açan nedenler nelerdir?

Kadınlarda kısırlığa yol açan nedenler nelerdir? Kadınlarda kısırlık nedenleri başında yumurta bozuklukları, fallop tüplerinde deforme veya tıkanıklık, endometriozis, rahim ağzı problemleri, yumurta rezervleri, rahim veya yumurtalık ameliyatları şeklinde sıralanabilir.

Yumurtlama bozuklukları.

Gebeliğin oluşabilmesi için öncelikle kadının yumurtasının yumurtalıklardan dışarı atılması, yumurtlaması gerekmektedir. Normal şartlarda kadın, ayda bir kez yumurtlamaktadır. Ancak bu yumurtlamanın seyrek olması, düzensiz aralıklarla seyretmesi ya da hiç olmaması yumurtlama bozukluğu olarak ifade edilmektedir. Bir kadının yumurtlama bozukluğundan şüphelenmesi için en önemli belirti, adet kanamalarının düzensizleşmesidir. Çok sık olmasa da bazen her ay düzenli olarak adet gören kadınlarda da yumurtlama bozuklukları görülebilmektedir.

Kadınlarda yumurtlama olabilmesi için beyinde hipofiz bezinden salgılanan kadınlık hormonlarının düzenli aralıklarla ve yeterli miktarda salgılanması gerekmektedir. Eğer bu hormon doğuştan itibaren hiç salgılanmazsa kadın, kadın yaşamı boyunca hiç adet kanaması görmez. Ancak hormonlar düzensiz salgılanırsa, adet kanamaları da yumurtlama da düzensiz olur. Bununla birlikte prolaktin olarak adlandırılan süt hormonu normalden fazla salgılanıyorsa da, cerrahi yöntemler ve ilaç tedavileri ile prolaktin seviyesi normale indirilinceye kadar yumurtlama bozuklukları yaşanır.

Ayrıca her hangi bir bozukluktan dolayı yumurtalıklarda çok sayıda kist oluşması durumu olan Polikistik Over Sendromu da yumurtlama bozukluklarına yol açmaktadır. Normalden çok seyrek ve düzensiz adet kanamaları, ciltte erkek tipi tüylenme ve saç dökülmesi, aşırı sivilcelenme de Polikistik Over Sendromundan kaynaklı yumurtlama bozukluğunun belirtileridir.

Fallop tüplerinin deforme veya tıkalı olması kısırlığa yol açar.

Gebeliğin oluşması için öncelikle sperm ve yumurtanın bir araya gelip döllenmeyi meydana getirmesi gerekmektedir. Eğer kadının tüpleri bir miktar tıkalı ya da tamamen kapalı ise doğal yollarla gebelik elde etmek çok zor ya da imkansız hale gelir.

Çocuklukta vücuda alınan verem mikrobu, cinsel yolla bulaşan enfeksiyon ve mikroplar, geçirilen cerrahi operasyonların yol açtığı karın içi yapışıklıklar, rahim içi dokusunun vücutta başka bir alanda kendini göstermesi gibi durumlar tüplere zarar verebilmektedir. Tüplerin işlevselliğini olumsuz etkileyen bu tür durumlarda kadının doğal yolla gebe kalması pek mümkün olmamaktadır.

Endometriozis kadın kısırlığının sebeplerindendir.

Rahim içini kaplayan gebelik oluştuğunda embriyonun tutunmasını sağlayan, gebelik olmazsa da adet kanaması ile dökülen dokunun rahim dışında başka bir alanda oluşmasına Endometriozis adı verilmektedir.

Rahmin yüzeyinde, bağlarında, tüplerde ve yumurtalıklarda normal dışı olarak rahim içi dokusu oluştuğunda bu doku, her ay adet döneminde kanama yapar ve bu kan vücut dışına atılamadığından etrafındaki alanlarda yapışıklık, iltihap oluşmasına sebep olur.

Ayrıca Endometriozis yumurtalıklara meydana geldiğinde Endometrioma adı verilen çikolata kistleri oluşur.

Kadınlar cinsel ilişki esnasında ve sonrasında, adet kanamaları öncesinde ve sırasında şiddetli acı, ağrı hissediyorlarsa, adet kanamaları düzensizleşmişse ve doğal yollarla gebe kalamıyorlarsa Endometriozisten şüphelenmelidirler. Endometrioz sorunu olan kişilerin %80’i kısırlık sorununa maruz kalır.

Rahim ağzı problemleri Kadın kısırlığına yol açabilir.

Rahim ağzında doğuştan var olan ya da sonradan meydana gelmiş yapısal bozukluklar, bu alanda oluşmuş polip veya miyomlar ve bunların tedavisinde uygulanan cerrahi operasyonlar kadında kısırlık sebeplerindendir.

Bununla birlikte hormonların etkisiyle rahim ağzında oluşan salgıdaki bozukluklar, anormal özellikler spermlerin genital yoldan transferini zorlaştırmaktadır. Ayrıca her hangi bir sebeple rahim ağzında meydana gelen enfeksiyonlar kadında kısırlığa yol açabilmektedir.

Yumurta rezervinin düşük olması.

Her kadın belli sayıda yumurta kapasitesi ile dünyaya gelmektedir. Ancak ilerleyen yaş, kullanılan ilaçlar, çeşitli rahatsızlıkların tedavisinde uygulanan cerrahi operasyonlar kadının yumurta rezervini düşürmekte, azaltmaktadır. Yumurta rezervi azaldıkça da doğal yolla gebelik elde edebilme ihtimali de düşmektedir.

Rahim ya da yumurtalık ameliyatları kadında kısırlığa yol açabilir.

Rahimde oluşan miyom ya da polip gibi iyi huylu oluşumlar cerrahi operasyonla alınırken bu alanda yapışıklıklar oluşabilmekte ve yapışıklıklar da gebeliğe engel olabilmektedir.

Ayrıca yumurtalıklardaki sorunlardan dolayı bir yumurtalığın alınması da buradaki hormon seviyelerini düzensizleştirir ve doğal yolla gebelik elde edilebilme olasılığı düşer. Her hangi bir rahatsızlık dolayısıyla iki yumurtalık da alınırsa gebelik imkansız hale gelir.

Kadında ileri yaş faktörü.

Kadınların gebe kalabilmesinde en önemli faktör üreme fonksiyonlarının tam kapasite çalışıyor olmasıdır. Bu bağlamda da kadının yaşı önemli bir etkendir. Zira 20 yaşındaki sağlıklı bir kadının bir yıl içinde doğal yolla gebe kalma ihtimali yaklaşık % 85 iken, 35 yaşın üzerindeki sağlıklı bir kadının aynı süre içinde gebe kalma ihtimali ortalama % 50 civarındadır. Çünkü yaş ilerledikçe kadının üreme fonksiyonları, kapasitesi, yeterliliği hızla azalır.

İltihap ya da doğumsal yapışıklıklar, miyom adı verilen rahmin içine doğru gelişen tümörler, doğumsal kaynaklı yürek biçimindeki rahimler, çift rahme sahip olma, rahimdeki şekil bozuklukları, enfeksiyonlar ve mukus kalitesinin kötü olması, rahim ağzında (serviks) ya da rahim içinde gelişen polipler, düzensiz hayat, sigara, alkol kullanımı, kilo, stress kısırlığa yol açan faktörler arasındadır.