Folikül Kisti Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavi Yöntemleri

Folikül kisti, yumurtlama sürecinde kadında yumurtalıklar içerisinde gelişen, genellikle zararsız ve geçici bir yumurtalık kistidir. Bu durum çoğu zaman herhangi bir belirti vermeden ilerler ve kendiliğinden kaybolur. Ancak bazı durumlarda belirti verebilir veya tedavi gerektirebilir. Bu yazımızda folikül kistleri yumurtalıklara nasıl yerleşir, ne gibi belirtiler gösterir, hangi nedenlerle oluşur ve ne tür tedavi yolları izlenir, detaylı olarak ele alıyoruz.

Folikül Kisti Nedir?

Yumurtalıkta her ay gelişen folikül adı verilen kesecik, içindeki yumurta hücresini büyütür. Yumurtlama sırasında bu folikül çatlayarak yumurtayı serbest bırakır. Ancak bazı durumlarda folikül çatlamazsa, sıvı birikmeye devam eder ve bu da folikül kisti oluşumuna neden olur.

Folikül kisti, adet döngüsünün doğal bir parçası olarak ortaya çıkar ve çoğu zaman tedavi gerektirmez.

Folikül Kisti Neden Oluşur?

1. Yumurtlama Problemleri

Folikül kisti, çoğunlukla yumurtlama sürecinde bir aksaklık olması sonucunda oluşur. Yani:

• Yumurtanın gelişimi tamamlanmazsa

• Folikül çatlamazsa

• Yumurtalıkta sıvı birikimi devam ederse

kist gelişebilir.

2. Hormonel Dengesizlik

Hormonlarda yaşanan değişimler, özellikle östrojen ve progesteron dengesizlikleri, yumurtalıklarda kistler gelişmesine yol açabilir. Bu durum sıklıkla adet düzensizliği ile birlikte görülür.

3. Polikistik Over Sendromu (PCOS)

PCOS hastalarında her ay birden fazla küçük kistlerin oluşması yaygındır. Bu kistlerin bazıları folikül kaynaklıdır.

Folikül Kistinin Belirtileri Nelerdir?

Birçok kadının fark etmediği bu kistler, bazen semptom verebilir:

• Adet döneminde artan kasık ağrısı

• Adet düzensizliği ve lekelenmeler

• Cinsel ilişkide ağrı

• Şişkinlik ve baskı hissi

• Bel ya da sırt bölgesinde ağrı

Ancak bazı durumlarda, kist büyürse, patlarsa ya da kendi etrafında dönerse (torsiyon), çok şiddetli ağrılara neden olabilir.

Folikül Kisti Tanısı Nasıl Konur?

• Pelvik muayene ile yumurtalıklarda kitle hissedilebilir

• Ultrasonografi, kistin varlığını, sıvı içerikli olup olmadığını ve kistin boyutunu tespit etmekte kullanılır

• Gerekirse hormon testleri yapılır

Bazı doktorlar, kötü huylu kistleri dışlamak için CA-125 testi de isteyebilir.

Folikül Kisti Tedavisi Nasıl Yapılır?

1. Takip Süreci

Folikül kistleri genellikle birkaç ay içinde kendiliğinden kaybolur. Bu nedenle çoğu durumda sadece takip edilir ve hemen cerrahi müdahale gerekmez.

2. İlaçla Tedavi

Kontrol hapı adı verilen doğum kontrol ilaçları, yumurtlamayı düzenleyerek kistlerin tekrar oluşmasını önleyebilir. Bu, hem adet döngüsünün düzenlenmesini hem de kist oluşumunun engellenmesini sağlar.

İlaç tedavisi, semptomları hafifletmek ve yeni kist oluşumunu engellemek için sıkça tercih edilir.

3. Cerrahi Müdahale

Kistin boyutu büyükse, ağrıya neden oluyorsa veya kanser riski taşıyorsa cerrahi müdahale gerekebilir. Genellikle laparoskopi yöntemi kullanılır.

Folikül Kisti Kimlerde Daha Sık Görülür?

• Üreme çağındaki kadınlar

• Adet düzensizliği yaşayanlar

• Polikistik Over Sendromu (PCOS) tanısı olanlar

• Ailesinde yumurtalık kisti öyküsü bulunanlar

Gebelik ve Folikül Kisti

Folikül kisti genellikle gebeliğe engel oluşturmaz. Ancak adet döngüsünün bozuk olması veya kistlerin düzenli hale gelmemesi, yumurtlamayı etkileyebilir. Gebelik planlayan kadınlar için bu durum, takip edilmesi gereken bir unsur olabilir.

Özet Tablo: Bilmeniz Gerekenler

Takip ve Bilinçli Hareket Şart

Folikül kistleri yumurtalıklara yerleşen ve genellikle zararsız seyreden oluşumlardır. Ancak dikkatli olunması gereken durumlar da vardır. Birçok kadının fark etmeden geçirdiği bu durum, ancak ağrı, düzensizlik ya da büyüme gösterdiğinde önem kazanır. Cerrahi müdahale son çare olarak düşünülmeli, öncesinde ilaç tedavisi ve takip süreci değerlendirilmelidir.